Abdulhamid YOLCU


Somuncu Baba Hazretlerinin kabr-i şerifi Darende`de


Somuncu Baba Hazretleri`nin yani Şeyh Hamid-i Veli Hazretlerinin örnek hayatı, menkıbe­leri, ve eserleri bizlere ışık tutmaya ve yön göster­meye devam etmektedir.

Somuncu Baba Hazretleri`nin 1331 yılında Kayseri`nin Akçakaya köyünde doğduğunu, ilim tahsili için zamanının önde gelen merkezlerine yol­culuklar yaptığını biliyoruz.

Osmanlı Devleti`nin o tarihlerdeki başkenti olan Bursa`da yaşadığını, pişirdiği ekmekleri in­sanlara "Somunlar, müminler!" nidasıyla dağıttığı­nı ve bundan dolayı Somuncu Baba olarak anılma­ya başlandığını da biliriz.

Niğolu Zaferi`ne bir şükrane olarak inşa edi­len Bursa Ulu Camii`nin açılışında, Emir Sultan Hazretleri`nin ifşaa etmesiyle ortaya çıkan ilmî ve manevî derinliğini irad ettiği hutbe ile nazara ver­mesi de meşhur bilgiler arasındandır.

Somuncu Baba Hazretleri`nin "Şöhret afettir." ikazı gereğince göç ettiği Aksaray`da belli bir müd­det ikâmet ettiğini, Hacı Bayram Veli Hazretleri`ni burada irşad ederek Ankara`ya manevi vazife ile gönderdiği malumdur.

Somuncu Baba Hazretleri talebeleri, eserleri ve maneviyatıyla, devrinde yaşadığı Yıldırım Baye­zid başta olmak üzere birçok Osmanlı padişahları üzerinde etkili olmuş, bütün Osmanlı coğrafyasını aydınlatmıştır. Bizzat kendisi ya da talebeleri va­sıtasıyla bir çok ilim ve maneviyat sultanı yetiştir­miştir. Bunlar arasında en çok bilinen ve tanınan­ları; Hacı Bayram-ı Veli Hazretleri, Akşemseddin Hazretleri, Akbıyık Sultan, Üftade Hazretleri, Aziz Mahmud Hüdai Hazretleri akla gelmektedir.

Oğullarından Yusuf Hakiki Hazretleri`ni Aksaray`da bırakmışlardır. Somuncu Baba Hazretleri`nin neslinin Aksaray kolu, Yusuf Hakiki Hazretlerinden devam ederek günümüze ulaşmıştır.

Somuncu Baba Hazretleri hac vazifelerini ifa etmek üzere diğer oğlu Halil Taybi Hazretleri ile birlikte Aksaray`dan ayrılmış, hac dönüşünde ise Darende`ye yerleşmişlerdir.

Mübarek kabr-i şerifi Tohma Irmağı`nın gönül­lere huzur veren kenarında kendi zamanında Hal­vethane olarak kullanılan şimdiki Somuncu Baba Camii ve Külliyesi içerisinde bulunmaktadır.

Kabrinin Darende`de olduğu tarih uzmanları tarafından da kesinlikle belirtilmektedir. Osmanlı arşivlerinde bulunan belgelerde de bu konu hak­kında net bilgiler bulunduğu araştırmacı-yazarlar tarafından ifade edilmiştir. Misalen, Prof. Dr. Ah­met Akgündüz "Arşiv Belgeleri Işığında Somuncu Baba ve Nesebi Alisi" adlı eserinde arşiv kayıtları­na dayanarak Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri`nin ne­sebi, nesli ve kabri şerifi hakkında genişçe bilgiler vermektedir.

Somuncu Baba Hazretleri`nin ahiret âlemine göç ettiği 1412 yılından günümüze, yani 2015 yılı­na, kadar devam eden ve Allah`ın izni ile kıyamete kadar da devam edecek olan temiz neslinin bir kolu da Darende`de bulunmaktadır. Bu temiz ve asil soy taşıdığı manevi hususiyet ile tüm insanlığa yol gös­termektedir.

Somuncu Baba Hazretleri`nin kabrinin Darende`de olduğuna ilişkin Mehmet Gülseren ve Mehmet Ali Cengiz tarafından 1965 yılında yazı­lıp yayınlanan bir kitaba Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretleri tarafından yazılan bir takdim yazısının ilgili kısmını burada zikretmek yerinde olacaktır:

"Ceddim Ebu Hamid

Ceddim Ebu Hamid`in bilinmezlik ününe nişan giydirmek isteyenler çok olmuştu. Lâkin o iz bı­rakmayan -Ebu Hamid`in- nihayet Zaviye`nin ücra köşesinde olduğu belirlendi.

O kâinatın kutb-u devrinin en büyük mürşidi­nin, kendisini, Zaviye`nin yalnız, tenha köşesinde gizlilik penceresine (şöhretten kaçış hâli) çekmiş olduğu görüldü.

O, "Gizli bir hazineydim. Bilinmekliğimi iste­dim. Bilindim." kuds-i hadisinde ifade buyrulan hakikatler, aklın alamayacağı hikmetler ve manalar hazinesi onun talebelerinin, sezişleriyle orada bu­lundu.

Hz. Muhammed (s.a.v.)`in en büyük şefaat ma­kamına, erişti. Şükreden oldu. Hâmid oldu. Asıl ününe, temiz ismine onun için Hâmid, Hamideddîn denildi.

O, Cenâb-ı Hakk`ın lütuf ve ihsanı ile tecelli eden gece kandili gibi ilâhi nur saçan, güç ve ışık veren yüzü, bu toprağın -bu beldenin- mütevazı değerini yüceltmiş, bu topraklar onun kabri olmak şerefine nail olmuştur; onun mezarı ile şereflenmiş­tir."

Rabbim bizleri Somuncu Baba Hazretleri`nin ve günümüzde bizlere yol gösteren büyüklerimizin yolundan ayırmasın. Amin.